Rượu vang là một loại đồ uống có cồn được sản xuất từ quá trình lên men của nước ép nho. Sự tương tác tự nhiên của hóa học cho phép nho lên men mà không cần thêm bất kỳ loại đường, axit, enzym, nước hay dưỡng chất khác.

Quá trình men này chuyển đổi đường trong nho thành cồn và carbon dioxit. Sự kết hợp giữa các loại nho khác nhau và việc sử dụng các loại men men khác nhau tạo ra sự đa dạng của các loại rượu vang.

Các dòng rượu vang nổi tiếng là sản phẩm của sự phức tạp trong quá trình sinh hóa của trái cây, các phản ứng liên quan đến quá trình lên men, cùng với sự can thiệp của con người trong quá trình sản xuất rượu.

Đúng nghĩa, chỉ có rượu được sản xuất từ trái nho mới được gọi là rượu vang. Tuy nhiên, gần đây, định nghĩa này đã được mở rộng để bao gồm cả những đồ uống lên men từ các loại hoa quả khác như mơ, táo, dâu… được gọi là rượu vang.

Tuy nhiên, đúng ra, những loại đồ uống này nên được gọi là rượu hoa quả để phân biệt chúng với rượu vang.

Sự khác nhau giữa rượu vang với các loại rượu khác

Sự khác biệt giữa rượu vang và các loại rượu khác rõ ràng là độc đáo và đặc biệt. Khi trái nho trở thành nguyên liệu chính cho quá trình lên men, nó tạo ra một dòng rượu vang hoàn toàn khác biệt về chất lượng và cách sản xuất so với các loại quả khác.

Không phải tình cờ mà trái nho được lựa chọn để tạo thành rượu vang. Bởi chỉ ở trái nho, chúng ta mới có thể tận dụng một lớp men tự nhiên đặc biệt, biến đường trong nước ép nho thành rượu một cách kỳ diệu.

Điều đặc biệt là rượu vang thường không bị hỏng hay thay đổi chất lượng sau nhiều năm, thậm chí thập kỷ, thế kỷ. Điều này làm cho rượu vang trở nên đặc biệt hơn bất kỳ loại quả nào khiến nó trở thành một phát hiện kỳ diệu trong thế giới đồ uống.

Một điểm khác biệt đáng chú ý nhất là rượu vang không trải qua quá trình chưng cất như các loại rượu khác, mà thay vào đó, nó trải qua quá trình lên men trực tiếp. Nồng độ cồn trong rượu vang dao động từ 5-18%.

Rượu vang là một khám phá đặc biệt trong thế giới ẩm thực, là một loại đồ uống tinh tế mà thiên nhiên đã ban tặng cho chúng ta. Để thưởng thức hết hương vị tuyệt vời của rượu vang, chúng ta cần kích hoạt và tận dụng hết mọi giác quan của mình.

Các nước sản xuất rượu vang

Thời nay, việc thưởng thức rượu vang đang trở nên phổ biến hơn, và sản lượng rượu vang cũng ngày càng tăng. Ngoài các nước Châu Âu truyền thống, rượu vang hiện cũng được sản xuất ở nhiều nơi trên thế giới như Úc, Mỹ và châu Phi.

Các quốc gia châu Âu sản xuất rượu vang được gọi là “Cựu Thế Giới” do có nền công nghiệp rượu vang lâu đời, thường sản xuất theo phương pháp truyền thống và tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc. Các nước này bao gồm Pháp, Ý, Tây Ban Nha, Đức, Bồ Đào Nha và nhiều nơi khác.

Các quốc gia mới sản xuất rượu vang được gọi là “Tân Thế Giới”, bao gồm Mỹ, Chile, Nam Phi, Úc và nhiều quốc gia khác. Rượu vang từ các nước này ngày nay được ưa chuộng vì hương vị dễ thưởng thức, phong cách làm vang sáng tạo, đổi mới và không ràng buộc bởi các luật lệ truyền thống khắc khe.

Phân loại rượu vang

Quy định phân loại và bán rượu vang thường khác nhau tùy theo vùng lãnh thổ trên thế giới. Ở Châu Âu, rượu vang thường được phân loại theo từng khu vực như Bordeaux, Rioja, và Chianti. Trong khi ở các khu vực ngoài Châu Âu, rượu vang thường được phân loại theo giống nho.

Ở Pháp, có nhiều hệ thống phân loại rượu vang như Vin de Table (bảng “rượu”) ở mức thấp nhất, tiếp theo là Vin de Pays và Tên gọi d’Origine Vin de Qualité Supérieure Délimité (AOVDQS), lên đến Tên gọi d’Origine Contrôlée (AOC) hoặc tương tự, phụ thuộc vào khu vực.

Bồ Đào Nha đã phát triển hệ thống tương tự như Pháp từ lâu, và họ đã tiên phong với một hiến chương hoàng gia vào năm 1756 để tạo ra khu vực Douro, giới hạn và kiểm soát sản xuất và thương mại rượu vang.

Đức cũng có một chương trình phân loại tương tự từ năm 2002, mặc dù nó vẫn chưa đạt được quyền lực tương đương với các hệ thống phân loại khác. Tây Ban Nha, Hy Lạp và Ý cũng có hệ thống phân loại dựa trên vùng sản xuất và chất lượng sản phẩm.

Phân loại rượu vang theo loại nho vẫn là cách thường thấy và dễ hiểu nhất. Dưới đây là một số phân loại chính:

Rượu vang đỏ

Được lên men từ trái nho có vỏ đậm màu (đỏ thẫm, tím sẫm), gọi là nho đỏ. Nước cốt từ trái nho đỏ không có màu, vì vậy để tạo màu sắc cho rượu vang, người ta ngâm nước nho với vỏ từ vài ngày đến vài tuần. Sắc tố của vỏ nho và thời gian ngâm quyết định màu sắc và độ đậm nhạt của rượu.

Rượu vang trắng

Làm từ giống nho có vỏ màu xanh, xanh lá mạ hoặc có chút phớt đỏ. Vang trắng không cần ngâm vỏ nho, chỉ cần ép lấy nước sau đó lên men. Nó có hương vị tươi mới, thanh mát, acid chua đậm hơn nhưng ít tannin hơn so với rượu vang đỏ.

Rượu vang hồng

Thường được làm tương tự như rượu vang đỏ, nhưng thời gian ngâm vỏ nho ít hơn. Thường chỉ ngâm trong vài tiếng nên rượu có màu hồng nhạt, ít tannin hơn rượu đỏ và ít acid hơn rượu trắng.

Các giống nho để sản xuất rượu vang

Các giống nho đỏ

Cabernet Sauvignon

• Xuất xứ: Vùng Bordeaux (Pháp), hiện nay được trồng ở nhiều nơi trên thế giới như Chile, Mỹ, Úc mang hương vị đa dạng.
• Hương vị: Sim đen, cafe, thuốc lá, xì gà, tiêu xanh, socola…
• Món ăn kết hợp: Thịt đỏ, thịt thú rừng, thịt nguội

Merlot

• Xuất xứ: Bordeaux, hiện này được trồng nhiều ở Ý, Mỹ, NewZealand và Chile
• Hương vị: Mận đen, anh đào, hoa hồng, hạt tiêu đen, vani…
• Món ăn kết hợp: Đồ tráng miệng, thịt chim, ngỗng, vịt, bò, heo…

Pinot Noir

• Xuất xứ: Burgundy, hiện nay trồng cả ở Úc, Mỹ và Newzealand
• Hương vị: Sim đỏ, hoa hồng, anh đào, hồi, quế, bánh mì nướng.
• Món ăn kết hợp: Cá hồi nướng, gà, cừu, món Nhật

Syrah

• Xuất xứ: Vùng Rhone của Pháp, hiện nay trồng nhiều ở Úc, Mỹ.
• Hương vị: Hoa quả, sô cô la, tiêu đen, ca cao, khói, nhựa đường…
• Món ăn kết hợp: Món khai vị, phô mai, thịt cừu, hươu, thịt đỏ.

Cabernet Franc

• Xuất xứ: Bordeaux, hiện nay được trồng ở Mỹ, Ý, Tây Ban Nha…
• Hương vị: Hoa nhài, dâu đỏ, mâm xôi, đinh hương, mạch nha…
• Món ăn kết hợp: Thịt cừu, bê, thịt gà, thịt lợn sốt.

Các giống nho trắng

Chardonnay

• Xuất xứ: Burgundy, hiện được trồng ở Úc và Newzealand
• Hương vị: Táo, lê, đào, cam, bơ tươi, gia vị.
• Món ăn kết hợp: Hải sản, gà nướng, thịt nướng, thịt bê.

Sauvignon Blanc

• Xuất xứ: Bordeaux, hiện trồng ở Newzealand và Chile.
• Hương vị: Chanh, bưởi, cỏ khô, ớt xanh, măng tây, cần tây, sả.
• Món ăn kết hợp: Hải sản, Sushi.

Riesling

• Xuất xứ: Đức, hiện còn được trồng ở Alsace, Pháp và Úc.
• Hương vị: Hoa nhài, hoa cam, táo, dứa, mật ong, đá đen.
• Món ăn kết hợp: Các món cay, hải sản, shushi.

Semillon

• Xuất xứ: Bordeaux, hiện còn được trồng nhiều ở Úc, Mỹ.
• Hương vị: Hoa hồng, vải, hoa ngâu, quế, quýt, chanh, táo, đu đủ xanh, mật ong, bơ.
• Món ăn kết hợp: Gan ngỗng béo, bánh ngọt, phô mai.